ramazan turhan

küçük bir metal parçasının suda batmasına rağmen , büyük gemilerin neden batmıyor?


şimdiden teşekkürler

tuncay_17

Kibrit kutusu B Ü Y Ü K L Ü Ğ Ü N D E ve Ş E K L İ N D E bir tahta parçası ile aynı şekilde bir demir parçasını suya atarsak tahta parçası yüzerken demir parçası batar...su akıcı olmayıpda peynir gibi kesilebilseydi yine kibrit kutusu büyüklüğünde ve şeklinde su parçası kesseydik daha önceden yapmış olduğumuz tahta ve demir parçaları ile bu su parçasını ayrı ayrı tartsaydık ;ağırlık sıralaması şöyle olacaktı:
en ağır..........:demirden kibrit kutusu (içi DEMİR dolu)
orta ağırlıkta...:sudan yapılma kibrit kutusu(içi SU dolu)
en hafif.........:tahta kibrit kutusu(içi TAHTA dolu)
BU sıralama ve deneye göre sonuç: Kütle büyüklüğü (hacmi) eşit olduğu halde kütle ağırlığı sudan hafif olan cisimler yüzer...
Yine bir futbol topu ile sudan yapılmış ve futbol topuyla aynı büyüklükte olan SUDAN TOP tartılacak olursa :
sudan top > futbol topu .....olduğu için futbol topu yüzer.
Sıra geldi geminin yüzmesine:...Gemi havada yer kaplar. Demirden ,tahtadan yapıldığı haliyle gemiyi tartarız. Aynı gemiyi peynir gibi kesilebilen ama kesildikten sonra dağılmayan su ile de yaparız.Karşımızda iki tane gemi olur.Şekil ve büyüklük olarak aynı...ama ağırlıkları farklı...Biri madeni ve tahtadan yapılmış.Ama içinde boşlukları olan gemi...Diğeri aynı şekilde olduğu halde her tarafı su ile dolu olan gemi...
Her ikisini de ayrı ayrı tartarsak ;sudan yapılan geminin daha ağır olduğunu görürüz...Hatta içine alabildiğince insan binse bile yine demir geminin ağırlığı ,aynı şekil,aynı büyüklükte olan sudan geminin ağırlığından hafif olacaktır. Gemi İnşa mühendisleri yaptıkları gemilerde bu hesapları yaparlar.Bu nedenle gemiler suda batmaz.

betül56

Cevaplayan: Konuk Bilge Archimadas M.Ö. 287-212 yıllarında Yunanistan da yaşamıştır.Bir rivayete göre, banyosunu yaparken suyu ağzına kadar doldurup içine girmiş ve vücudunun suyu taşırmasıyla çok ilgilenmiştir.Bunun üzerine su gibi bir sıvı içine konulan her şeyin yukarı doğru itildiğini ve bu itme kuvvetinin yer değiştiren yani taşan sıvının ağırlığına eşit olduğunu söylemiştir. Archimadas yüzen cisimler isimli eserinde şu prensibi ortaya koymuştur.Bir sıvının veya gazın içine batırılmış bir cisim, batan bölümünün hacmi kadar yukarıya doğru itilir.Cismi kaldıran bu kuvvet yer çekiminin ağırlığı da kuvvet miktarı kadar azalır.Arşimed bu prensibinden cisimlerin hacminin hesabında istifade etti.Suyun yoğunluğu bir gram/cm3 olduğundan su içine daldırılan bir cisim hacmi kadar ağırlıkla suyu taşırır.O halde taşan suyun ağırlığı cismin hacmini verecektir.Deniz altıların çalışması Arşimed prensibinin doğruluğunu deneyler gösterdi. Örneğin banyodan çıktıktan sonra kol ve bacaklarımızı kurşun gibi ağır hissederiz.Bunun sebebi banyo içindeyken vücudun ağırlığını hemen hemen kaybetmesi su tarafından kaldırılmasıdır.Her sıvı yada gaz,içine konan eşyaya kaldırma gücü uygulanır. Bir eşya bir sıvı yada gaz içine konduğu zaman iki şey olur.Eşya bir kısım sıvı yada gazın yerini değiştirir ve bir kısım ağırlığını da kaybeder.Deneyler ise yer değiştiren sıvı veya gazın ağırlığının eşyanın ağırlık kaybına eşit olduğunu gösterir. Bir deniz altı yer değiştirdiği suyun ağırlığını safra tankları vasıtasıyla kontrol eder.Safra tankları boşken (su basınçlı havayla dışarı atılmış olarak)deniz altı kendi ağırlığındaki sudan fazlasına yer değiştirir ve bir gemi gibi denizin üstünde yüzer.Safra tankları dolunca ağırlığı,suyun kaldırma gücünden fazla olduğu için dolar. Yada suyun içine, iple bağladığımız bir demir parçasını sarkıtarak, demiri su içinde kolaylıkla aşağı yukarı hareket ettirebiliriz ama sudan çıkardığımız vakit demir çok daha ağırlaşmış gibi gelir.Arşimed bunun nedenini açıklamıştır. Su gibi bir sıvı içine konulan her şeyin yukarı doğru itildiğini ve bu itme kuvvetinin yer değiştiren yani taşan sıvının ağırlığına eşit olduğunu söylemiştir.

ARŞİMED PRENSİBİ Tamamı veya bir kısmı bir akışkanın (sıvı veya gaz) içine batırılan cisimlere,yukarı doğru, yönlenmiş bir kaldırma kuvveti etki eder.Bu kuvvet, cismin akışkana batmasıyla yer değiştiren akışkanın ağırlığına eşittir. Yer değiştiren akışkanın hacmi, cismin batan kısmının hacmine eşittir.O halde hacmi (V) olan bir cisim, özgül ağırlığı (g) olan bir sıvıya tamamen batmış vaziyette ise, bu cisme etki eden kaldırma kuvveti = F=V.g olur. Kısaca bir sıvının, bir cisme uyguladığı kaldırma kuvveti cismin taşırdığı, sıvının ağırlığına eşit olduğu için cisim ; batan hacmi kadar sıvı hacmi taşıracağından dolayı aşağıdaki grafik ortaya çıkar.Cisim ağırlığı (G) sıvının kaldırma kuvvetinden büyük ise cisim batar.Bu durumda cismin özgül ağırlığı (g) sıvının özgül ağırlığından büyüktür. G> F, g'>g Cismin ağırlığı, sıvının kaldırma kuvvetine eşit ise,cisim sıvının içinde her yerde dengede özgül ağırlığına eşittir. G=F , g'=g Özgül ağırlığı, sıvının özgül ağırlığından küçük olan cisimler ise bir kısmı batmış vaziyette yüzerler.Batan kısmın hacmi (V8) ile gösterilse F = VB g olur.Yüzen cisimler denge halinde olduklarından F=G dir. F=G Bir denizci olarak suyun kaldırma kuvvetinin yer çekimi kadar yok edilemez bir güç olduğunuda eklemek isterim...

ardairem

gemiler içinde hava olduğundan dolayı batmaz,ama bu bi can simidi'nin içindeki hava gibi diil tabiki.Gemini tüm hacmini düşünürsek,tamamen içi dolu değildir,boş kısımlar vardır,işte bu boş kısımlar geminin batmamasını sağlar,ayrıca suya temas eden yüzeyde önemli,maksimum kaldırma kuvvetinden yararlanmak için...
Geminin yoğunluğu (her ne kadar çok ağır olsa da hacimi daha çok olduğu için) suyun yoğunluğundan az olduğu için gemiler batmaz.
Misal vermek gerekirse;
Bir gemi düşünelim 1 milyon dm^3 ( litre) hacmi (suyun içindeki) olsun. Kendi ağırlığı 100 ton olsun. Suyun bu gemiye uyguladığı kaldırma kuvveti 1.000.000*1(suyun yoğunluğu) kilogram= 1000tondur.
Dolayısı ile suda batmaz...
Hatta verdiğim örnekte gemi yükselecektir, ta ki suyun içinde kalan hacmi geminin toplam ağırlığına eşitleninceye kadar... URL]